Maatregelen bij noodsituaties
Je denkt er liever niet aan, maar het kan je overkomen: betrokken raken bij een ongeval of noodsituatie. In dat geval is het goed om te weten hoe je vervolgens het beste kunt handelen.
PAMAN
Voor de stappen die je direct na een ongeval zet, bestaat het volgende ezelsbruggetje:
P = Persoonlijke veiligheid
A = Andermans veiligheid
M = Markeren
A = Alarmeren hulpdiensten
N = Noodzakelijke maatregelen nemen (zoals verlenen van eerste hulp)
Hieronder lichten we elke stap verder toe.
Persoonlijke veiligheid
Om anderen te kunnen helpen, moet je eerst zorgen voor jouw eigen veiligheid. Dus controleer jezelf op verwondingen en kijk hoe je de vrachtauto op een veilige manier verlaat. Loop hierbij geen onnodig risico. Ga vervolgens na of je andere betrokkenen kunt helpen naar een veilige plek langs de kant van de weg.
Andermans veiligheid
Check hoe het met de andere betrokkenen is. Slachtoffers kun je, wanneer zij op een plek zitten of liggen waar geen ander verkeer komt, beter niet verplaatsen. Dit kan het letsel verergeren. Verplaats slachtoffers alleen wanneer het vanwege de veiligheid moet.
Heeft de gewonde een helm op? Zet deze dan nooit af. Hierdoor kun je letsel aan het hoofd of de nek verergeren! Laat het verwijderen van de helm over aan professionele hulpverleners.
Alarmeren hulpdiensten
Probeer nadat iedereen in veiligheid is gebracht, de situatie in te schatten:
- Is er iemand zwaargewond en mogelijk in levensgevaar? Bel 112.
En begin vast met het verlenen van eerste hulp. - Is er geen spoedeisende hulp nodig, maar is de situatie gevaarlijk vanwege brokstukken of is er flinke schade? Bel het algemene politienummer: 0900-8844.
- Is er alleen lichte blikschade en dreigt er voor niemand gevaar? Vul dan samen het schadeformulier in. De politie bellen is niet nodig.
Markeren
Is de weg na het ongeval (voor een deel) geblokkeerd? Dan is het belangrijk dat je het andere verkeer hiervoor waarschuwt.
Internationale alarmnummer 112
In een noodsituatie (brand, een ongeval met gewonden of een misdrijf) waarin elke seconde telt, bel je 112. Dit alarmnummer wordt binnen de hele Europese Unie gebruikt.
Bel je in het buitenland 112, dan word je doorgeschakeld naar de dichtstbijzijnde alarmcentrale. Houd er rekening mee dat je in het Engels (of eventueel Duits of Frans) duidelijk kunt maken wat er aan de hand is.
Noodnummers buitenland
In minder ernstige situaties bel je geen 112 maar het nationale noodnummer. In Nederland is dit het nummer 0900-8844. Heb je een internationale rit? Zet dan voor je vertrek het noodnummer van het land waar je doorheen rijdt, in je mobiele telefoon.
Wanneer schakel je sowieso met de politie?
Wanneer elke seconde telt, bel je 112. Vanuit daar worden de politie en andere hulpdiensten naar het ongeval gestuurd. In minder ernstige situaties bel je de politie.
In deze situaties waarschuw je altijd de politie (via 112 of 0900-8844):
- bij een ernstige verkeersovertreding;
- bij lichamelijk letsel of een dodelijk ongeval;
- wanneer een betrokkene door- of wegrijdt zonder zich bekend te hebben gemaakt of een gewonde in hulpeloze toestand achter heeft gelaten;
- als een van de betrokkenen jonger is dan 16 jaar;
- wanneer de verdachte een militair is;
- wanneer de schade aan een van de voertuigen meer dan € 500,- is;
- als blijkt dat een van voertuigen gestolen is;
- als blijkt dat een van de voertuigen niet verzekerd is.
Belangrijke informatie als je belt met 112
Bel je 112 of de politie? Vertel dan:
- de plek van het ongeval (welke weg, welke rijrichting, bij welke hectometerpaal enz.);
- hoeveel gewonden er zijn en met welk letsel (zitten er bijvoorbeeld mensen bekneld);
- of er een vrachtauto bij betrokken is die gevaarlijke stoffen vervoert.
Gevaarlijke stoffen
Vervoer jij met jouw vrachtauto gevaarlijke stoffen of is bij het ongeval een andere vrachtauto betrokken die gevaarlijke stoffen vervoert, meld dit dan meteen als je 112 belt.
Of een vrachtauto gevaarlijke stoffen vervoert, zie je aan de gevaarsetiketten en een oranje bord met een cijfercode op de achterkant of zijkant van de vrachtauto.
Etiketten en GEVI
Of een vrachtauto gevaarlijke stoffen vervoert, kun je aflezen aan:
– de gevaarsetiketten op de buitenkant
– het gevaarsidentificatienummer
Gevaarsidentificatienummer
Dit oranje plaatje bevat het gevaarsidentificatienummer (GEVI). Het bevat twee rijtjes van cijfers.
De bovenste rij cijfers vermeldt de belangrijkste gevaren. Het eerste cijfer in de reeks, is het belangrijkste gevaar, daarna volgende de andere bijkomende gevaren.
De onderste rij is het stofidentificatienummer. Het vermeldt om welke stoffen het gaat.
Vermeld de cijfercode op het oranje plaatje wanneer je belt met 112.
Noodzakelijke maatregelen/hulpverlening
Verleen altijd – zeker in ernstige situaties – zo snel mogelijk eerste hulp aan slachtoffers die dit nodig hebben. Ben je alleen? Dan bel je eerst de hulpdiensten om ervoor te zorgen dat hulp onderweg is. Zijn er andere mensen om je heen, zorg dan dat iemand eerste hulp biedt, terwijl de ander 112 belt.
Zorg ervoor dat je kennis van eerste hulp altijd up to date is.
Uitgangspunten EHBO
-
- Denk aan je eigen veiligheid en die van anderen. Markeer de plaats waar je de hulp verleent. Let op gevaar: naderend verkeer, lekkende benzine en wegstromend gas.
- Probeer er achter te komen wat het slachtoffer mankeert. Check of het slachtoffer bij kennis is. Vraag of hij pijn heeft en of hij alles kan bewegen.
- Zorg dat het slachtoffer blijft ademen. Maak eventuele kledingstukken los die de ademhaling belemmeren. Geef het slachtoffer zo nodig mond-op-mondbeademing.
- Stelp ernstige bloedingen. Druk de wond dicht, breng het bloedende lichaamsdeel omhoog en druk de slagader dicht.
- Verplaats het slachtoffer niet. Help het slachtoffer op de plaats waar hij ligt of zit. Moet je het slachtoffer toch verplaatsen? Gebruik dan de Rautek-greep.
- Praat met het slachtoffer. Luister en stel het slachtoffer gerust. Meestal is diegene erg geschrokken en angstig. Vertel dat hulp onderweg is.
- Blijf bij voorkeur zelf bij het slachtoffer en laat iemand anders 112 bellen.
Vastleggen stand voertuigen
Verander na een ongeval het liefst niets aan de stand van de voertuigen tot de politie er is. Zo kan de politie de zaak beter beoordelen. Rijd daarna de voertuigen naar een veilige plek langs de kant van de weg, dan kan het overige verkeer gewoon doorrijden.
Zorgt het laten staan van de voertuig voor gevaarlijke situaties? Dan kun je de voertuigen -als deze nog kunnen rijden- beter wel meteen naar een veilige plek verplaatsen. Leg voordat je dit doet, de situatie vast. Maak met je mobiele telefoon foto’s van de situatie en de schade. Deze foto’s kunnen later helpen bij de reconstructie van het ongeval.
Schade melden en gegevens achterlaten
Raak je betrokken bij een aanrijding of ongeval, dan vul je samen met de andere betrokken bestuurder een Europees Schadeformulier in. Een correct ingevuld schadeformulier zorgt voor een snelle schadeafhandeling en voorkomt problemen achteraf tussen de betrokken partijen.
Je bent wettelijk verplicht om na een ongeval je gegevens achter te laten. Ga dus nooit weg zonder je gegevens uit te wisselen.
Europees schadeformulier
- De voorkant van het formulier vul je ter plekke
- Op de voorkant komen jouw gegevens en die van de andere bestuurder.
- Je ondertekent het formulier allebei.
- Daarna splits je het formulier in tweeën en krijgen jij en de andere bestuurder ieder één deel.
- De achterkant van het formulier vul je thuis
Invullen Europees schadeformulier
Het Europees Schadeformulier wordt in heel Europa als schadeformulier gebruikt. De opzet is -ongeacht de taal- dus altijd hetzelfde.
Datum en plaats aanrijding
Geef aan of er gewonden zijn
Is er materiële schade
Gegevens van eventuele getuigen
Gegevens verzekerde
De voertuiggegevens
De gegevens van je verzekeringsmaatschappij
Je persoonlijke gegevens en gegevens van de tegenpartij
Omschrijven van de toedracht en de schade
De situatie tekenen
Ruimte voor opmerkingen
Handtekeningen van jou en van de tegenpartij
Persoons- en verzekeringsgegevens
Het invullen van het schadeformulier zorgt ervoor dat je de contact- en verzekeringsgegevens van de andere partij krijgt. Dit is belangrijk voor de latere afhandeling van de schade.
Schade en gewonden
Na de datum en plaats van de aanrijding zijn de eerste twee belangrijke gegevens die je invult:
- of er materiële schade is;
- of er gewonden zijn (hieronder vallen ook lichtgewonden, zoals iemand die wel gewond is geraakt, maar geen medische hulp nodig heeft).
Wil de andere partij geen schadeformulier invullen? Noteer dan zijn of haar contactgegevens en kenteken. Op die manier kan de persoon later alsnog achterhaald worden.
Getuigen
Zijn er getuigen die de aanrijding of het ongeval hebben zien gebeuren? Noteer dan hun naam en contactgegevens op het schadeformulier. Getuigen kunnen bij de afwikkeling van de schade een belangrijke rol spelen, zeker als jij en de andere bestuurder het niet met elkaar eens zijn over hoe het ongeluk is gebeurd.
Toedracht: wat is er gebeurd?
Bij de toedracht kun je door middel van kruisjes bij een opsomming van situaties aangeven hoe het ongeluk gebeurde. Onderaan vul je in hoeveel kruisjes je hebt gezet.
Handtekening
Nadat je het schadeformulier samen heb ingevuld, onderteken je dit allebei. Met het ondertekenen laat je zien dat je het eens bent met de inhoud van het schadeformulier. Voor een goede afwikkeling is het belangrijk dat het formulier na het invullen ter plekke door beide partijen wordt ondertekend. Onderteken het formulier dan ook alleen als je het eens bent met de inhoud ervan.
Als er politie aanwezig is bij de afwikkeling, kan deze het formulier voorzien van een politiestempel.
Werkgever informeren
Is het schadeformulier eenmaal ingevuld en ondertekend, dan informeer je vervolgens je werkgever. Overleg met je werkgever wat de volgende stap is. Later, bij thuiskomst, vul je rustig de achterkant van het schadeformulier in. Daarna lever je het schadeformulier bij je werkgever in. Je werkgever stuurt het naar de verzekeraar.
Wat als de andere partij niet tekent?
Het kan zijn dat je het niet met elkaar eens wordt over wat er precies is gebeurd. Als de andere partij weigert het formulier in te vullen of te ondertekenen, vul je zelf toch een schadeformulier in. Vul bij het vak ‘opmerkingen’ in dat de tegenpartij het formulier niet wilde ondertekenen.
Onderteken het formulier zelf wel en lever het in bij je werkgever.
Eenzijdig ongeval
Soms ben jij de enige partij die betrokken is bij een aanrijding. Bijvoorbeeld omdat je per ongeluk tegen een lantaarnpaal rijdt. Is er sprake van schade? Dan vul je in dat geval ook het schadeformulier in. Verder volg je alle stappen zoals bij een aanrijding met een andere partij.
Mobiel schade melden
Als er alleen sprake van blikschade is, mag je de opgelopen schade ook met per telefoon melden via Mobielschademelden.nl.
Je wordt dan stap voor stap op je mobiel door de schadeaanvraag geleid. Aan je melding kun je ook meteen foto’s toevoegen.
Een voertuigbrand
Ontstaat er brand in je vrachtauto, dan is het belangrijk om rustig te blijven en snel te handelen. Je rijdt immers met een groot voertuig, met flink wat brandstof aan boord en mogelijk een lading die extra brandgevaarlijk is. Hieronder lees je wat je kunt doen wanneer er brand in de cabine ontstaat.
Het stappenplan in geval van een beginnende brand:
- Zoek een veilige plek om de vrachtauto te parkeren (niet in de buurt van een tankstation).
- Is er een bijrijder mee? Laat deze uitstappen en op een veilige plek aan de kant van de weg gaan staan.
- Schakel de motor uit.
- Pak de brandblusser.
- Schakel eventueel hulp van anderen in.
- Probeer de brand te blussen.
Brand blussen
Een beginnende brand probeer je te blussen met behulp van de brandblusser die standaard in je cabine moet hangen. Zijn er omstanders? Vraag of zij ook een brandblusser hebben. Hoe meer mensen mee helpen blussen, hoe sneller de brand onder controle is.
Het veilig blussen van een brand
- Blus met de wind mee.
- Blus een brandend oppervlak van voor naar achter.
- Blus druipende vloeistoffen van boven naar beneden.
- Blus het liefst met meerdere blussers tegelijk. Dit is beter dan een voor een.
- Let op: een brand kan spontaan opnieuw oplaaien.
- Vervang blussers na gebruik.
Een ladingbrand
Bij een ladingbrand is het advies om niet zelf te gaan blussen, maar om meteen hulp in te schakelen.
Stappenplan ladingbrand
- Zoek een veilige plek om de vrachtauto te parkeren (niet in de buurt van een tankstation).
- Is er een bijrijder mee? Laat deze uitstappen en op een veilige plek aan de kant van de weg gaan staan.
- Schakel de motor uit.
- Stap uit je cabine en neem je vervoersdocumenten mee (hiermee kan de brandweer bepalen hoe de brand het beste geblust kan worden).
- Zet de omgeving rond de vrachtauto af en zet je alarmlichten aan.
- Bel 112 en vraag om de hulp van de brandweer.
- Geef -indien dit er is- het gevaarsidentificatienummer door. Geef informatie over de inhoud van je lading.
- Wacht op veilige afstand de komst van de brandweer af en maan andere mensen om ook op veilige afstand van de vrachtauto te blijven.
